Вербално насилство: поим

Вербалното насилство може да вклучува прашања кои се специфични за една личност, како што се потценување (насамо или пред други), исмејување, употреба на пцости кои се особено непријатни за другиот, кажување лоши работи за блиските на другиот, закани со други форми на насилство, било врз жртвата или врз некој нив драг.

Во други моменти, вербалната злоупотреба може да биде релевантна за потеклото на жртвата, како што се нејзината религија, култура, јазик, (перцепирана) сексуална ориентација или традиции. Во зависност од емоционално најчувствителните области на жртвата, насилниците често свесно ги таргетираат овие прашања на начин кој е болен, понижувачки и заканувачки за жртвата.

Вербалното насилство и родовите улоги

Поголемиот дел од вербалното насилство што го доживуваат жените поради тоа што се жени е сексуализирано и се смета за сексуално насилство. Вербалното родово засновано насилство во јавната сфера е исто така во голема мера поврзано со родовите улоги: тоа може да вклучува коментари и шеги за жените или може да ги претстави жените како сексуални објекти (на пр. шеги за сексуална достапност, проституција, силување). Голем дел од малтретирањето е поврзано со (согледаната) сексуалност на младите луѓе (особено момчињата). Редовната негативна употреба на зборови како „квир“ или „педер“ често е трауматизирачка за оние кои се перцепирани како хомосексуалци и лезбејки. Ова е многу веројатно една од причините зошто многу хомосексуалци и лезбејки „се откриваат“ само после средно училиште.

Вербалното насилство како говор на омраза

Вербалното насилство може да се класифицира и како говор на омраза. Може да има многу форми: зборови, видеа,  или слики што се објавуваат на социјалните мрежи или може да носи насилна порака која се заканува на личност или група луѓе поради одредени карактеристики.

Европската комисија за расизам и нетолеранција го дефинира говорот на омраза како: „Застапување, промовирање или поттикнување, во која било форма, на омаловажување, омраза или оцрнување на лице или група на лица, како и какво било вознемирување, навреда, негативно стереотипизирање, стигматизација или закана во однос на такво лице или група на лица и оправданоста на сите претходни видови изразување, врз основа на „раса“, боја, потекло, национално или етничко потекло, возраст, попреченост, јазик, религија или верување, пол, родов идентитет, сексуална ориентација и други лични карактеристики или статус.“

Говорот на омраза базиран на род главно ги таргетира жените (во овој случај, често се нарекува сексистички говор на омраза) и ЛГБТ+ лицата, врз основа на пол, сексуална ориентација или родов идентитет и во приватната и во јавната сфера. Ова го вклучува Интернетот, кој се смета за јавна сфера. Меѓутоа, луѓето може да бидат погодени и од овој вид на родово базирано насилство во приватната е-пошта или пораките испратени со помош на софтвер за онлајн пораки.

Говорот на омраза заснован на род може да има многу различни форми – шеги, ширење гласини, закани, клевети, поттикнување насилство или омраза. Тој има за цел да понижи, дехуманизира и исплаши лице или група луѓе. Како и со секој вид насилство, говорот на омраза заснован на род е обично многу деструктивен за целта на личноста: луѓето кои доживуваат говор на омраза често се чувствуваат беспомошни и не знаат што да прават. Тие се чувствуваат непријатно, исплашено и ја губат самодовербата, а понекогаш дури и се обидуваат да се самоубијат.

Говорот на омраза понекогаш може да доведе до злосторства од омраза – злосторства мотивирани од предрасуди насочени кон лице чиј идентитет е различен од оној на сторителот. Злосторствата од омраза можат да имаат различни форми: физичко насилство, уништување имот, палење или убивање. Жртвите се намерно избрани поради одредени карактеристики што се смета дека ги поседуваат.


Пишува: Елена Грозданова, социјална работничка


Дигиталното советувалиште е поддржано од Комерцијална Банка АД Скопје, во рамки на проектот „Дигитализација и дигитална видливост на услугите на Советувалиштето при НСРР и СОС линијата за жени – жртви на семејно насилство“.